In 2023 vindt er net als vorig jaar géén beheer van brandganzen plaats onder de Populatie-ontheffing ganzen van de FBE Noord-Holland. Dat betekent: geen afschot, nestbehandeling of ruivangsten. Daarmee zou namelijk de gunstige staat van instandhouding van deze beschermde soort in gevaar komen, iets waar we met z’n allen voor moeten waken.
Er zijn echter twee toestemmingsbesluiten waaronder beheer van brandganzen wel kan plaatsvinden wanneer dat noodzakelijk is:
- De schiphol-ontheffing voor de 0-10 km zone blijft zoals die is. In die ontheffing is ook de brandgans opgenomen. In de 0-10 kom zone kan afschot van brandganzen dus wel plaatsvinden. Let daarbij goed op waar de 0-10 km zone van Schiphol loopt! In FaunaSpot kun je precies zien door bij ‘Voeg registratie toe’ de juiste kaart aan te zetten.
- De provinciale vrijstelling is niet gewijzigd. Hierin is verjaging met ondersteunend afschot op de brandgans opgenomen, maar wel onder strikte voorwaarden.
Raadpleeg de faunakalender voor meer informatie. Deze is altijd up-to-date.
Waarom geen beheer brandgans in 2023?
De brandgans is een beschermde soort. Vanuit de wetgeving is beheer van beschermde soorten onder strikte voorwaarden toegestaan. Een van deze voorwaarden is dat de gunstige staat van instandhouding daarmee niet wordt bedreigd. Anders gezegd: het voortbestaan van de soort mag niet in gevaar komen door het beheer. Uit de rekenmethode die sinds 2022 van toepassing is, blijkt dat de populatie brandganzen door beheer het risico loopt onder met minimum uit te komen en daarom is dat in 2023 niet toegestaan.
Hoe wordt de omvang van de populatie berekend?
Jaarlijks fluctueert de populatie ganzen, met het hoogste aantal in het broedseizoen, als alle kuikens uit het ei zijn. De populatie is op het kleinst net voor het broedseizoen. Dan heeft de sterfte van het afgelopen jaar plaatsgevonden en de nieuwe kuikens zijn nog niet uit het ei gekomen.
SOVON heeft berekend wat de minimale stand voor de brandgans moet zijn voor de instandhouding van de soort. In Noord-Holland zijn dat 8.250 ganzen. Vervolgens heeft SOVON een methode ontwikkeld waarmee je jaarlijks kunt berekenen of beheer ervoor kan zorgen dat de populatie onder de minimale stand komt. Dit doen zij door rekening te houden met:
- het broedsucces (hoeveel jongen er gemiddeld groot worden)
- de gemiddelde moraliteit (natuurlijke sterfte + beheer)
- het aantal getelde ganzen tijdens de juli-telling
Als de combinatie van deze cijfers laat zien dat de populatie aan het begin van het broedseizoen onder de gemiddelde stand kan komen, wordt het beheer stil gelegd. En dat was in 2023 het geval.
Hoe zit dat met de grauwe gans en de Canadese gans?
Behalve voor de brandgans, wordt de nieuwe rekenmethode ook ingezet voor de grauwe gans en de Canadese gans. Voor deze soorten komt de berekening echter uit boven de minimale stand en kan dus beheer worden ingezet.
Wie maakt de berekening de komende jaren?
De eerste berekening voor het jaar 2022 is door SOVON gemaakt, en is terug te lezen in de notitie van SOVON. De berekening voor alle jaren daarna worden door de FBE Noord-Holland uitgevoerd. Dit gebeurd nadat de juli-telling is uitgevoerd en de resultaten zijn verwerkt. De berekening en conclusie wordt daarna opgenomen in de telrapportage standganzen.